Praca to część życia, która zapewnia nam nie tylko rozwój zawodowy i nierzadko samozadowolenie, ale także środki finansowe, dzięki którym możemy normalnie funkcjonować każdego dnia. Codzienna praca nie jest niczym nadzwyczajnym, lecz jeśli jej czas znacznie ogranicza dotychczasowe życie i inne jego aspekty to praca zamienia się w uzależnienie.
Czym jest pracoholizm?
Pracoholizm to nie zaleta, a choroba, z którą zmaga się współcześnie coraz więcej osób. Jest ona chorobą psychologiczną polegającą na uzależnieniu od czynności wykonywanych w pracy. Co ważne, pracoholizm odsuwa na bok dotychczasowe aspekty życiowe, jak chociażby sen czy relacje z bliskimi i przedkłada ponad nie pracę. Wolny czas staje się dla pracoholika udręką, a nie jak kiedyś – przyjemnością. Nawet jeśli osoba uzależniona od pracy wyjeżdża na urlop czy rodzinną okoliczność, myślami jest w pracy, pośród rzeczy, które musi załatwić. Tym samym szuka okazji, aby móc przeprowadzić konwersację telefoniczną, sprawdzić dotychczasowe dane lub uzupełnić dokumenty. Wiele osób uznaje pracoholików za osoby sumienne i godne podziwu, jednak choroba ta wymaga wsparcia terapeutycznego. Pracoholizm może doprowadzić do zmian w życiu chorego – nierzadko pracoholicy tracą wielu ze znajomych i przyjaciół, rodzina odwraca się od chorego, który nie wykazuje im zainteresowania i nie poświęca czasu na wspólne chwile.
Jakie są pierwsze objawy pracoholizmu?
Pracoholizm to choroba, która tak jak każda inna posiada swoje objawy. Często zauważalne są one najpierw przez otoczenie, zwłaszcza bliskie osoby, a dopiero później przez samego chorego. Do popularnych objawów należy/ą:
- ciągłe błądzenie myślami wokół pracy, nawet podczas czasu wolnego;
- nieprzerwany dostęp do firmowego telefonu – nie jesteś w stanie wyłączyć telefonu służbowego z przekonaniem, że na pewno jesteś w pracy potrzebny;
- problemy ze snem;
- pogorszenie samopoczucia zarówno fizycznego, jak i psychicznego w czasie wolnym od pracy, a poprawienie się wraz z początkiem pracy;
- brak w wiary w to, że ktoś inny zrobi coś lepiej i tym samym przejmowanie obowiązków innych osób – pracoholicy nierzadko uznają siebie za najlepsze osoby do wykonania konkretnej pracy, tym samym zwalając na siebie zbyt dużo obowiązków, które narzucają dłuższe pozostanie w pracy;
- rozmowa tocząca się tylko i wyłącznie na tematy związane z pracą – nawet podczas rodzinnych czy przyjacielskich wyjść, pracoholik jest w stanie rozmawiać jedynie na tematy związane z pracą, inne tematy stają się dla niego nużące;
- przychodzenie do pracy nawet podczas choroby – przedkładanie pracy ponad własne zdrowie,
- brak czasu na realizowanie własnych pasji oraz bliskich;
- brak ciągłego zadowolenia z pracy – pomimo wkładanego wysiłku i ciągłego pracowania, pracoholik nie czuje zadowolenia z dotychczasowych osiągnięć;
- świadoma rezygnacja z urlopu;
- ciągłe przesiadywanie w pracy oraz problemy z określeniem godzin powrotu;
- potrzeba ciągłego dostępu do sieci internetowej (w celu sprawdzenia stanu pracy).
Pracoholicy bardzo często wykazują także symptomy zmiennego samopoczucia jak popadanie w depresję, zwiększone zaprzeczanie zastanej sytuacji i punktowi widzenia osób trzecich, zniekształcenie rzeczywistości i życia w relacji praca – dom, duże skłonności do irytowania się, a nawet zwiększone problemy komunikacji i relacji z najbliższymi z rodziny oraz przyjaciółmi.
Czy da się wyleczyć z pracoholizmu?
Pracoholicy, jako osoby uzależnione, jednak niezauważające swojego problemu rzadko kiedy szukają pomocy u specjalistów. Zazwyczaj motorem napędowych do zmian i walki z chorobą psychologiczną są znajomi lub rodzina, która pragnie zainteresowania ze strony pracoholika. Najlepszą metodą leczenia uzależnienia od pracy jest wsparcie terapeuty – terapia poznawczo-behawioralna daje najlepsze efekty. Na tego typu spotkaniach psychoterapeuta ustala wraz z chorym plan dnia, w którym praca nie stanowi najważniejszego aspektu, lecz jest równo dzielona pomiędzy inne sfery życia codziennego. Duży nacisk kładzie się na rozgraniczanie czasu spędzanego w pracy oraz na wykonywaniu służbowych obowiązków, jak i czasu wolnego spędzanego z rodziną czy bliskimi. Podczas terapii, pracoholicy uczą się dodatkowo rozumienia targających nimi emocji i ich wyrażania. Co więcej, terapie potrafią ukształtować w nich zdolności kontroli nad planem dnia oraz uczą samoakceptacji, niezależnej od osiąganych wyników. Nie pozwól, aby choroba zniszczyła Twoje życie – to od Ciebie zależy, jak ono będzie wyglądać!