Terapia rodzin –  na czym polega?

Czym dokładnie jest terapia rodzin?

To specjalistyczna forma pomocy w sytuacji, kiedy przed problemem staje cały system, czyli rodzina. Oznacza to, że leczenie psychoterapeutyczne obejmuje nie tylko jedną, zaburzoną osobę, ale wszystkich domowników. Terapia koncentruje się na zrozumieniu relacji w danej rodzinie, a także zaprezentowaniu oraz omówieniu punktu widzenia każdego z jej członków. Psychoterapeuta stwarza dogodne warunki, które sprzyjają poszukiwaniu rozwiązań problemów w rodzinie oraz pozwalają odkryć jej słabe strony, a następnie wypracować nawyki umożliwiające usprawnienie komunikacji i współdziałania.

Kilka słów o historii terapii rodzinnej

Ten rodzaj psychoterapii wywodzi się ze Stanów Zjednoczonych, a za jego początek uznaje się lata pięćdziesiąte ubiegłego wieku. To właśnie wtedy trzej lekarze psychiatrzy stworzyli sposób prowadzenia terapii z całą rodziną, który miał być przydatny w leczeniu różnego rodzaju zaburzeń psychicznych. Specjaliści doszli do wniosku, że każda z rodzin stanowi jedyny w swoim rodzaju, niepowtarzalny system, a co więcej, jak wszystkie organizmy żywe, podlega prawom przyrody. Nurt psychoterapii rodzin zaczął rozwijać się bardzo dynamicznie, a już niecałą dekadę później zaczęto go stosować do pracy z młodzieżą nieprzystosowaną wraz z rodzinami, pochodzącą z zaniedbanych dzielnic miejskich. Już wtedy terapia stanowiła okazję dla wszystkich członków rodziny do porozmawiania ze sobą, znalezienia źródła problemów oraz przepracowania mechanizmów przyczyniających się do zaburzenia jej funkcjonowania.

Na czym polega psychoterapia rodzinna?

Opracowana przez amerykańskich psychiatrów terapia rodzin dąży przede wszystkim do tego, aby jej członkowie mogli jak najlepiej zrozumieć motywy swoich potrzeb oraz nauczyli się skutecznie komunikować. Chociaż cel psychoterapii zwykle jest ten sam, to inny jest jej przebieg, sposoby rozwiązania zgłaszanego problemu itp. Wiele zależy w dużej mierze od paradygmatu, który jest wykorzystywany przez psychoterapeutę w trakcie pracy z rodziną. Terapia na ogół rozpoczyna się od wstępnej konsultacji, podczas której terapeuta może bliżej poznać problem rodziny. Następnie specjalista proponuje konwencję spotkań, w zależności od nurtu, w jakim pracuje, tworząc warunki, które sprzyjają wzajemnemu słuchaniu i rozumieniu odczuć, przekonań oraz zachowań innych. Kolejne sesje służą rozwikłaniu konfliktu. Częstotliwość spotkań jest ustalana z psychoterapeutą podczas wstępnej konsultacji.

Jakie są cele terapii rodzin?

Bez względu na model, w którym pracuje psychoterapeuta, psychoterapia rodzinna zawsze ma takie same cele. Na pierwszym miejscu jest rozwiązanie patogennego konfliktu panującego w rodzinie, ulżenie w cierpieniu oraz przywrócenie wzajemnego zaufania i życzliwości pomiędzy jej członkami. Terapia ma ponadto pomóc w efektywniejszym rozumieniu siebie nawzajem, poprawieniu komunikacji w rodzinie, a także w lepszym radzeniu sobie z nadmiernym napięciem i stresem. Kiedy warto skorzystać z terapii rodzin? Psychoterapia rodzinna jest skierowana do wszystkich rodzin, które odczuwają, że na skutek konfliktu zanika bliskość między jej członkami. Ta forma pomocy doskonale sprawdza się także w przypadku rodzin, które zmagają się z różnego rodzaju sytuacjami kryzysowymi takimi jak np. rozwód, separacja, śmierć bliskiej osoby. Terapia rodzin jest zalecana w szczególności w przypadku:

• kryzysów rodzinnych i małżeńskich,
• problemów wychowawczych z dzieckiem,
• zaburzeń odżywiania,
• zażywania substancji psychoaktywnych,
• braku zaangażowania w życie rodzinne,
• problemu przemocy w rodzinie.

Podsumowanie

Psychoterapia rodzin nie stanowi odrębnej metody postępowania leczniczego, ale jest jedną z form terapii grupowej. W odróżnieniu od standardowych spotkań odbywających się w grupie, w terapii rodzin psychoterapeuta pracuje z wszystkimi członkami rodziny. W ten sposób można rozwiązywać konflikty małżeńskie, problemy wychowawcze czy wszelkiego rodzaju kryzysy rodzinne. Trzeba jednak pamiętać o tym, że taka terapia przyniesie skuteczność jedynie wówczas, kiedy w spotkaniach będą brać udział wszyscy członkowie rodziny.