Alkoholizm w rodzinie

Nałóg alkoholowy – jedna z najgorszych chorób społecznych?

Alkoholizm w rodzinie stanowi poważną chorobę społeczną, ponieważ cierpi na nią nie tylko osoba uzależniona, ale właściwie całe najbliższe otoczenie alkoholika. Człowiek spożywający alkohol w sposób szkodliwy dostarcza problemów emocjonalnych, finansowych oraz życiowych, które mogą przybierać różne rozmiary. W takiej rodzinie wszyscy mogą mieć pretensje do siebie, a dzieci dorastające w takim systemie bardzo często wyrastają na ludzi z zaniżonym poczuciem wartości, żalem, złością oraz różnego rodzaju urazami psychicznymi. Nie jest łatwo jednoznacznie sprecyzować moment, w którym napoje alkoholowe przestają być przyjemną używką, a stają się nieodłącznym elementem codziennej egzystencji. Trzeba zdawać sobie sprawę, że osoba, która zmaga się z chorobą alkoholową, zostanie alkoholikiem do końca życia, a żadne inne próby „oszukania” organizmu tak naprawdę nic nie wskórają. Niestety w większości przypadków alkoholizm zostaje rozpoznany zbyt późno, a sama osoba uzależniona na ogół wypiera ze świadomości fakt, że może być ofiarą nałogu.

Fazy przystosowania do życia w rodzinie z alkoholizmem

Jak już wyżej zauważono, rodzina z problemem alkoholowym reprezentuje system zaburzonych wartości, uniemożliwiając jej członkom prawidłowe funkcjonowanie. Dysfunkcjonalność ta nie pojawia się jednak nagle. Psychoterapeuci zaobserwowali, że istnieje kilka etapów przystosowania do życia w rodzinie z alkoholizmem:

• faza pierwsza, charakteryzująca się sporadycznymi incydentami nadmiernego picia, rozwijającym się systemem wymówek osoby pijącej, a także zaprzeczaniem obecności problemu alkoholowego,
• faza druga, w której wraz z nasilającym się uzależnieniem od alkoholu rośnie izolacja rodziny, coraz więcej energii, myśli oraz aktywności jej członków zaczyna się koncentrować wokół picia, w tej fazie dochodzi też do pogorszenia relacji małżeńskich,
• faza trzecia, objawiająca się przede wszystkim rezygnacją z prób sprawowania kontroli nad zachowaniami osoby pijącej, a skupianiem się nad zmniejszaniem skutków i kosztów picia, na tym etapie często można zaobserwować rozwój różnego rodzaju zaburzeń dziecięcych takich jak kłopoty ze snem, zaburzenia zachowania, trudności emocjonalne itp.
• faza czwarta, w której partner lub partnerka osoby pijącej zaczyna kierować życiem całej rodziny, dzięki czemu system staje się nieco stabilniejszy i zorganizowany w taki sposób, że szkody związane z piciem są nieco mniejsze,
• faza piąta, w której najbliższe osoby odseparowują się od alkoholika, a następnie dochodzi do fizycznego oraz niekiedy również prawnego rozstania, w tej fazie rodzina koncentruje się na poszukiwaniu nowej jakości życia,
• faza szósta, która pojawia się jedynie wtedy, gdy alkoholik żyje i jest w stanie podjąć specjalistyczną terapię, co oznacza powrót do trzeźwości oraz ukierunkowanie rodziny na nowe wzorce życiowe.

Alkoholizm w rodzinie – jakie konsekwencje niesie ze sobą?

Nawet kiedy alkoholu nadużywa wyłącznie jedna osoba z rodziny, konsekwencje tego postępowania tak naprawdę odczuwają wszyscy jej członkowie. Życie w rodzinie z problemem alkoholowym jest przede wszystkim przepełnione ogromnym stresem, kontaktem z patologicznymi zachowaniami oraz pozostawaniem w sytuacji chronicznego zagrożenia. Co więcej, u członków takiego systemu bardzo często rozwijają się różnego rodzaju zaburzenia psychosomatyczne i nerwice, które prowokują do sięgania po środki przeciwbólowe czy nasenne, które także mogą prowadzić do rozwoju uzależnienia.

Podsumowanie

Osoba nadużywająca alkoholu ma bardzo duży wpływ na życie całej rodziny. W takich systemach rodzinnych zwykle wszystkie działania są skoncentrowane na osobie pijącej, która wraz z rozwojem uzależnienia stopniowo traci nad sobą kontrolę. W większości sytuacji jedynym wyjściem jest poszukiwanie pomocy w ośrodku terapii uzależnień. W takiej placówce osoby z rodzin z problemem alkoholowym mogą uzyskać nie tylko szczegółowe informacje dotyczące nałogu, ale także otrzymać fachowe wsparcie w powrocie do normalnego funkcjonowania w społeczeństwie.