Czym jest lekomania i jakie są jej objawy?

Na czym polega uzależnienie od leków?

Lekomania to interakcja leku z żywym organizmem, która prowadzi do zmian zachowania. Wywołuje potrzebę okresowego lub stałego zażywania określonego leku. Osoba uzależniona z czasem zaczyna przyjmować coraz większe dawki substancji psychoaktywnej. Wszystko po to, żeby poczuć się lepiej i otrzymać pożądany efekt. Może to jednak doprowadzić do przedawkowania, wystąpienia skutków ubocznych, zatrucia czy w najgorszym przypadku – śmierci. Wyróżnia się dwa rodzaje uzależnień od leków:

• przyzwyczajenie – lżejsza postać,
• nałóg – cięższa postać.

Nie ma problemu, czyli lekowy kamuflaż

Osoby, które nadużywają leków często się do tego nie przyznają i bardzo dobrze się z tym kryją. Aby więc stwierdzić, czy ktoś ma problem z lekomanią warto zwrócić uwagę na wymienione tutaj objawy:

• obojętność emocjonalna (degradacja uczuć wyższych),
• negatywne zmiany osobowości,
• obsesyjna chęć zdobycia leku, jak i dążenie do przyjmowania i zwiększanie jego dawek,
• silne pragnienie zażycia leku, które jest nie do pokonania,
• degradacja społeczna – utrata pracy, stanowiska etc.,
• upośledzenie zdolności psychosomatycznych.

Najszybciej pojawia się uzależnienie psychicznie – lekoman nie jest w stanie przezwyciężyć chęci przyjęcia leku, od którego się uzależnił. Uzależnienie fizyczne (somatyczne) pojawia się później i jest związane właśnie ze zwiększaniem dawek. Przerwanie zażywania danego środka, oprócz psychicznych dolegliwości, może również wywoływać dolegliwości fizyczne - np. nadużywanie leków nasennych skutkuje ospałością, apatią, problemami z wysławianiem się, drżeniem ciała, oczopląsem, spadkiem koncentracji, sennością, uczuciem rozbicia, zaburzeniem koordynacji ruchowej.

Kto jest najbardziej narażony na lekomanię?

Lekomania dopada najczęściej kobiety w wieku 35-50 lat. Jej podłożem mogą być zaburzenie emocjonalne, depresja, nerwica, nierozwiązane problemy z dzieciństwa czy wczesnej młodości. Czasami nagminne sięganie po leki wiąże się z rzeczywistymi objawami bólowymi związanymi z takimi chorobami, jak np. nowotwory. Częściej jednak wynika to z hipochondrii – irracjonalnego lęku o zdrowie lub urojonych zaburzeń czynności narządów wewnętrznych. Polska jest w czołówce krajów, w których każdego dnia kupuje się najwięcej medykamentów na konkretne schorzenia i suplementów diety. Jesteśmy więc narodem, który ma skłonność do zaopatrywania się w tego typu produkty i ich łykania, często na własną rękę, z pominięciem wizyty u lekarza.

Leczenie – stopniowe odzwyczajanie

Wczesne rozpoznanie nałogu i szybkie podjęcie leczenia to zwiększenie szansy na to, aby pomóc osobie uzależnionej. Leczenie pod opieką specjalistów od terapii uzależnień polega na stopniowym odzwyczajaniu organizmu od przyjmowania konkretnych leków. Dochodzi wówczas często do pojawienia się objawów tzw. zespołu abstynenckiego, wśród których można wymienić m.in. niepokój, lęk, podniecenie, zaburzenie snu . To jednak nie powinno wpłynąć na przerwanie odwyku. Indywidualnie dopasowana terapia pozwoli wrócić lekomanowi do normalnego życia (z lepszą pamięcią, bez agresji, zachwiań nastroju etc.). Warto pamiętać o tym, że skutki uboczne nadużywania leków dotykają również osoby bliskie.