Hazard należy do jednych z najbardziej kosztownych uzależnień – na pewno w kwestii materialnej, ale nie tylko. Jego skutki odbijają się również na sferze fizycznej, psychicznej i społecznej osoby uzależnionej. Koszty związane z tym uzależnieniem behawioralnym – zdrowotne i inne – są bardzo duże zarówno w przypadku jednostki, jak i społeczeństwa. Hazard wiąże się bowiem z problemami:
- – psychicznymi – depresja, bezsenność, zażywanie środków psychoaktywnych itd.,
- – fizycznymi – np. bóle głowy, problemy z właściwym odżywianiem się,
- – rodzinnymi i małżeńskimi – konflikty z członkami rodziny, zaniedbywanie dzieci, przemoc psychiczna/fizyczna, separacja, rozwód itp.,
- – finansowymi – m.in. zadłużenia, utrata pracy, utrata stałego źródła dochodów, bankructwo,
- – z nauką – problemy z koncentracją, opuszczanie zajęć itd.
- – prawnymi – np. kradzieże, oszustwa, sprawy karne.
Grupa ryzyka
Z badań wynika, że w grupie największego ryzyka uzależnienia od hazardu są głównie samotni mężczyźni w wieku ok. 30 lat. Sama przygoda z hazardem często zaczyna się jednak już w okresie młodzieńczym. Rodzinne wzorce, brak innych zainteresowań, dostępność gier hazardowych – salony gier, kasyna tradycyjne i online… Wpływ na rozwój hazardu ma wiele czynników. Są to:
- – czynniki biologiczne – małe stężenie serotoniny, niedobór neuroprzekaźnika – dopaminy,
- – czynniki psychologiczne – zaburzenia własnej samooceny (narcystyczne), relacji z innymi, nieregularne stany pobudzenia,
- – czynniki duchowe,
- – czynniki społeczne (środowiskowe) – dzieci hazardzistów bardziej narażone na uzależnienie, a zwłaszcza w przypadku, gdy hazardzistą jest ojciec, gdy mowa o niepełnej rodzinie z zaburzeniami w stosunkach z ojcem, gdy w rodzinie pojawiają się problemy z alkoholem lub narkotykami itd.
Często siłą napędową w hazardzie jest chęć przeżywania wielkich emocji. Bodźcem, który pcha w kierunku hazardu, jest z pewnością duża wygrana – daje poczucie mocy, „nakręca” do dalszej gry. Za przyczynę uważa się także wyjątkowo przykre doświadczenia życiowe. Mogą to być problemy w związku, w pracy, separacja, śmierć bliskiej osoby, doświadczenie przemocy itd.
Jasne zasady bezpieczeństwa
Jak więc grać, żeby się nie uzależnić? Żeby nie sprawić problemów sobie i najbliższym? Hazard, z racji tego, że jest ryzykownym hobby, powinien mieć określone zasady. Tylko ich przestrzeganie może być gwarancją, że będziesz uprawiał go w bezpieczny sposób. To kilka z nich:
- – musisz określić, ile czasu będziesz spędzał na graniu i jaką kwotę pieniędzy maksymalnie na to przeznaczysz,
- – jeśli przegrasz – zaakceptuj ten fakt i nie próbuj odzyskać tego, co straciłeś,
- – nie graj, jeśli zamierasz w ten sposób spłacić długi lub zarabiać,
- – nie łącz hazardu z innymi używkami – alkoholem, narkotykami,
- – nie pożyczaj od innych pieniędzy na granie,
- – nie wydawaj rodzinnych oszczędności na gry hazardowe,
- – niech hazard będzie na równi z innymi przyjemnościami i zainteresowaniami, niech nie stanie się rzeczą dominującą,
- – nie uciekaj w hazard, jeśli masz problemy rodzinne, zawodowe lub jakiekolwiek inne,
- – nie stawiaj hazardu wyżej niż rodziny, pracy, zdrowia i swojej reputacji.
Stworzenie dla siebie tych ograniczeń i odpowiednie ustawienie priorytetów to szansa na to, aby nie wpaść w sidła nałogu.
- 1. Czy zdarzyło Ci się tracić czas przeznaczony na pracę lub szkołę na gry hazardowe?
- 2. Czy hazard sprawił, że Twoje życie rodzinne stało się nieszczęśliwe?
- 3. Czy hazard ma/miał wpływ na Twoją reputację?
- 4. Czy kiedykolwiek odczuwałeś wyrzuty sumienia po hazardzie?
- 5. Czy zdarzyło Ci się uprawiałeś hazard, żeby zdobyć pieniądze na spłatę długów lub rozwiązać inne finansowe kłopoty?
- 6. Czy hazard sprawia, że masz mniejsze ambicje lub jesteś mniej skuteczny?
- 7. Czy, jeśli przegrałeś, to czujesz, że musisz zagrać ponownie, aby odrobić straty?
- 8. Czy po zwycięskiej grze odczuwasz silne pragnienie, aby wrócić i wygrywać jeszcze więcej?
- 9. Czy zdarzyło Ci się często uprawiać hazard aż do ostatniej złotówki?
- 10. Czy pożyczałeś jakąkolwiek kwotę, aby sfinansować swój hazard?
- 11. Czy kiedykolwiek sprzedałeś coś, aby mieć środki na gry hazardowe?
- 12. Czy kwestia przeznaczenia „hazardowych pieniędzy” na normalne wydatki wzbudziła twoją niechęć?
- 13. Czy hazard wpłynął na to, że przestałeś troszczyć się o dobrobyt rodziny i własny?
- 14. Czy kiedykolwiek uprawiałeś hazard dłużej niż to zaplanowałeś?
- 15. Czy kiedykolwiek zdarzyło się, że hazard był dla Ciebie ucieczką od zmartwień i kłopotów?
- 16. Czy popełniłeś jakiś nielegalny czyn lub brałeś go pod uwagę, aby mieć za co grać?
- 17. Czy uprawianie hazardu wpływa na Twoje kłopoty ze snem?
- 18. Czy sprzeczki, rozczarowania, frustracje są bodźcem do tego, aby zagrać?
- 19. Czy kiedykolwiek miałeś ochotę, aby świętować jakieś szczęśliwe dla Ciebie zdarzenie poprzez kilkugodzinne uprawianie hazardu?
- 20. Czy kiedykolwiek przez hazard brałeś pod uwagę autodestrukcję lub samobójstwo?
Bilans strat i zysków
Przez hazard można stracić osoby najbliższe, poczucie własnej wartości, czas i pieniądze, które zostały zainwestowane w nałogowe granie. Jednak w każdej chwili można jeszcze zawrócić z tej ścieżki. Nawet jeśli dopadają Cię mieszane uczucia i myślisz, że może jednak wymarzona wygrana jest gdzieś blisko… Nałogowy hazard jest do zatrzymania i zaleczenia! Jednak z punktu widzenia dzisiejszej wiedzy medycznej i terapeutycznej – nie jest możliwy do całkowitego wyleczenia. W praktyce oznacza to, że nałogowy gracz nie miałby znowu możliwość okazjonalnego grania – tym razem kontrolowalnego, w sposób, który nie zagrażałby ani interesom osoby grającej, ani jej bliskim. Nałogowi hazardziści muszą trwale zaprzestać grania. Nie jest to łatwe, bo hazard należy do uzależnień nawracających.